Vô tư khai thác, mua bán đất trái phép
Có mặt tại quốc lộ 15A, qua 3 xã gồm Gia Hanh, Thượng Lộc, Phú Lộc thuộc huyện Can Lộc (Hà Tĩnh) chúng tôi chứng kiến hàng chục chiếc xe ben chở đất chạy ra từ trong các đồi đất làm bụi bay mù trời. Đóng vai doanh nghiệp mua đất đắp công trình chúng tôi được chủ doanh nghiệp tư nhân tên là Bường chuyên mua bán khai thác đất trên địa bàn xã Gia Hanh, Can Lộc không ngần ngại dẫn đi xem 3 quả đồi đang khai thác loang lổ. Từng đoàn xe nối đuôi nhau vào “ăn hàng” rú còi ầm ĩ cả ngày lẫn đêm.
Nhiều đồi đất ở xã Phú Lộc bị khai thác nham nhở.
Khi chúng tôi đề cấp đến vấn đề chính quyền địa phương gây khó khăn trong quá trình chuyên chở đất thì ông Bường hồ hởi khoe, “tôi làm hơn 2 năm rồi chính quyền có làm được chi đâu, nếu có ai chặn bắt tôi lo tất, nên các anh cần cả triệu mét khối cũng có”. Đảo mấy vòng, ông Bường buông luôn giá cả, nếu cho máy múc và vận chuyển luôn là 20.000/ m3, thấp hơn tôi không bán!
Mặc dù điểm khai thác cách UBND xã 1 km nhưng chính quyền địa phương không hề biết. Ông Nguyễn Văn Trinh - chủ tịch UBND xã Gia Hanh thừa nhận có việc mua bán khai và thác đất trái phép xảy ra trên địa bàn xã. Khi được hỏi trách nhiệm của chính quyền địa phương trong việc quản lý đất đai ông Trinh phân trần, xã biết nhưng rất khó xử lí. Ông đưa ra dẫn chứng về trường hợp của chủ mỏ tên Bường nêu trên. “Khi chính quyền địa phương đã lập biên bản xử lý, nhưng đối tượng viện cớ con liệt sỹ, không nghe, vẫn liên tục bán đất”- ông Bường đổ lỗi.
Tương tự, tại xã Phú Lộc hoạt động mua bán và khai thác đất trái phép còn diễn ra công khai, nhộn nhịp hơn. Thấy chúng tôi vào hỏi thăm, người phụ nữ ở Làng Chùa thuộc xã Phú Lộc chỉ tay vào các quả đồi đang khai thác nham nhở khoe “Đất ở đây họ bán nhiều lắm chú à, mua bao nhiêu cũng có”.
Khi được hỏi liệu mua đất như thế có bị chính quyền phạt hay không thì người phụ nữ đáp ngay: “Đây là đất vườn của nhà tôi, tôi muốn bán bao nhiêu chả được”.
Theo người dân phản ánh thì khu vực này trước là đất đồi của người dân địa phương trồng rừng, nhưng mấy năm trở lại đây họ đua nhau bán đất cho các doanh nghiệp vận chuyển đi chỗ khác, có chỗ múc sâu tới 2 đến 3 mét.
Khi đề cập việc khai thác đất trái phép, ông Nguyễn Hữu Hài - Phó chủ tịch UBND xã Phú Lộc không hề hay biết số lượng lớn tài nguyên đất ở khu vực Làng Hội đang bị móc ruột bán. Ông Hải chỉ trả lời bâng quơ, đó là đất của các hộ gia đình xin xã cho cải tạo vườn đồi chứ không có gì ghê gớm lắm. Cái điều mà ông Hài cho là đơn giản ấy đã dẫn đến một thực trạng nhà nước thất thoát cả tài nguyên, tiền bạc khi các doanh nghiệp tư nhân khai thác đất trái phép một cách công khai giữa ban ngày.
Cần có giải pháp xử lý triệt để hơn
Trao với phóng viên ông Nguyễn Ngọc Lân cán bộ Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện can Lộc cho biết: "Chúng tôi đã nắm được thông tin phản ánh về việc này và đang cử cán bộ phụ trách tiến hành kiểm. Trước mắt đề nghị lãnh đạo các xã Gia Hanh, Thượng Lộc, Phú Lộc yêu cầu doanh nghiệp ngừng ngay việc khai thác đất trái phép".
Hoạt động khai thác trái phép nhưng không có sự can thiệp nào từ chính quyền địa phương
Ông Lân cho biết thêm phòng đã có nhiều văn bản gửi xuống lãnh đạo các ủy ban chỉ đạo xử lý triệt để khai thác trái phép tài nguyên đất trên địa bàn. Nhưng các lãnh đạo xã xử lý không triệt để và cũng không báo cáo sự việc lên. Lí do, hoạt động ở đây chủ yếu là tư nhân, khi có tin đoàn đi kiểm tra lại nghỉ không hoạt động. Vậy nên chính quyền gặp không ít khó khăn trong việc xử lý khai thác đất trái phép này.
Được biết, trên địa bàn huyện Can Lộc có 3 mỏ đất được cấp phép hợp pháp đó là 1 ở mỏ xã Thượng Lộc và 2 mở ở xã Tùng Lộc, còn lại chưa có bất kỳ điểm nào được cấp phép khai thác.
Xuân Bắc- Văn Dũng